جرم شناسی قتل
به عبارتی می توان گفت که قتل، قدیمی ترین جرم انسان است. قتل به دو گروه قتل عمد و قتل غیر عمد تقسیم شد. آنچه این دو گروه قتل را متمایز می نمود، هدف و نیت قاتل بوده است. در قانون مجازات اسلامی، قتل به سه نوع عمد، شبه عمد و خطای محض تقسیم شده است.
قتل عمدجرم قتل
ماده ۲۹۰ قانون مجازات اسلامی، صراحتاً پیرامون مصادیق قتل عمد توضیح داده است. قتل عمد در صورتی رخ می دهد که قاتل دقیقاً با هدف کشتن فرد مقتول دست به این عمل بزند. حتی در مواردی که نفس فعل کشنده محسوب نشود، اما با توجه به شرایط مقتول، مانند کهولت سن، ناتوانی، کودکی و … قابلیت کشتن داشته باشد، فرد مرتکب به قتل عمد شده است.
طبق ماده ۲۹۰، حتی اگر عمل فرد متهم نهایتاً فوت فرد یا عده ای از افراد نشود، اما وی با قصد کشتار دست به آن عمل زده باشد، وی متهم به اقدام به قتل عمد می باشد
همچنین همانطور که اجمالاً ذکر شد، به موجب این قانون حتی در صورتی که متهم قصد کشتن مقتول را نداشته باشد اما بداند اما نسبت به عقوبت مرگ آفرین عمل خود نسبت به شرایط فرد مقابل آگاه و متوجه باشد، عمل وی قتل عمد محسوب می شود که در این حالت، آگاهی متهم نسبت به عقوبت جرم باید اثبات شود. در صورتی که امکان اثبات عدم آگاهی متهم مقدور نباشد، جرم وی جنایت عمدی است .
قتل شبه عمد
مواردی وجود دارد که فرد قصد کشتن مقتول را ندارد و عمل وی نیز کشنده نیست، اما نتیجتاً منجر به مرگ فرد دیگری می شود. مثال قتل شبه عمد، پزشکی است که بر اثر خطای پزشکی سبب مرگ بیمار می شود. ماده ۲۹۱ قانون مجازات اسلامی درباره قتل شبه عمد توضیح داده است. از مثال های دیگری که در نص صریح قانون نیز پیرامون قتل شبه عمد آمده است، کشتن انسان در جریان شکار حیوانات می باشد.
قتل خطای محض
در این مورد، هدف قاتل اصلاً مقتول نبوده است و مقتول به صورت اتفاقی در مسیر مرگ توسط قاتل قرار گرفته است. مثال قتل خطای محض، برخورد تیر خطا در موارد مختلف می باشد. از جمله مواردی که در ماده ۲۹۲ قانون مجازات اسلامی در مورد قتل خطای محض ذکر شده است، قتل در اثر خواب و بیهوشی و …و صغیر یا مجنون بودن مرتکب می باشد. البته در صورتی که مرتکب بداند عمل او منجر به جنایت به فرد دیگری می شود، عمل او قتل عمدی محسوب می شود.
البته نوع دیگری از قتل به نام قتل شهوتی نیز وجود دارد که در آن عمل قتل، در اثر آزار جنسی مقتول توسط قاتل اتفاق می افتد. پدیده قتل شهوتی اغلب در بیان مردان و قاتلان زنجیره ای اتفاق می افتد..
ارکان قانونی جرم قتل و دعاوی قتل
بنا بر اصل قانونی بودن جرم و مجازات، رکن قانونی قتل عمد در ماده ۲۰۵ به بعد قانون مجازات اسلامی عنوان شده است و مجازات قتل عمد را به تفصیل شرح داده است. همچنین بند ب ماده ۲۹۵ قانون مجازات اسلامی، ارکان قتل شبه عمد را تشکیل داده است.
در دعاوی قتل، مجازات قتل عمد همواره قصاص است. در صورتی که شاکی نسبت به قصاص قاتل گذشت نماید یا به هر صورت دیگری قصاص انجام نپذیرد، مرتکب تعزیر می شود. مجازات قتل شبه عمد و خطای محض با توجه به شدت جرم قتل تعیین می شود.
نحوه رسیدگی به شکایت برای اتهام قتل
پس از اقامه دعوی توسط شاکی که در مورد جرم قتل، همان اولیای دم مقتول هستند، دادگاه پرونده قتل را به جریان می اندازد. به این ترتیب که پس از بررسی های لازم، در صورت اثبات جرم متهم، مجازات کیفری وی را تعیین می کند. در صورتی که شاکی و متهم اعتراضی به حکم صادر شده نداشته باشند، حکم اعمال مجازات صادر می شود.
شاکی و متهم هر دو باید وکیل دعاوی کیفری برای دفاع از خود در دادگاه داشته باشند.
وکلای کیفری، توانایی ارائه مشاوره حقوقی قتل عمد و غیر عمد به طرفین دعوی، به بهترین نحو ممکن را دارند.
وکالت دعاوی کیفری / وکیل دعاوی جرم قتل
دپارتمان کیفری موسسه حقوقی و داوری وکیل برتر با بهره گیری از مشاور کیفری با تجربه خدمات حقوقی ویژه خود با بهره گیری از وکلای خبره دعاوی کیفری را در قالب قبول وکالت و ارائه مشاوره کیفری و حقوقی ، در خصوص جرایم ، از جمله قتل و مباحث مرتبط با آن آماده مشاوره حقوقی و پاسخگویی به سوالات شما عزیزان می باشد.