اختلافات گمرکی
مرجع رسیدگی به اختلاف در تشخیص نوع کالا و تطبیق مشخصات آن با مندرجات تعرفه گمرکی و سایر اختلافات ناشی از اجراء مقررات گمرکی و مقررات صادرات و واردات، کمسیون رسیدگی به اختلافات گمرکی است. این کمیسیون از پنج نفر کارمند بصیر و مطلع به امور گمرکی به انتخاب رئیس کل گمرک و یک نفر از کارمندان بصیر و مطلع وزارت امور اقتصادی و دارائی و یک نفر از کارمندان بصیر و مطلع وزارت بازرگانی به انتخاب وزراء مربوط تشکیل می شود.
رای کمیسیون در مواردی که به مابه الاختلاف مبلغ رای و مبلغ مورد قبول مودی یا مورد مطالبه گمرک ایران پنج میلیون(5.000.000) ریال یا کمتر باشد برای طرفین قطعی ولازم الاجراء است و زاید بر پنج میلیون(5.000.000) ریال، همچنین در سایر موارد مذکور در این ماده، رای کمیسیون تبصره(1) فصل 30 جدول تعرفه گمرکی قالب تجدید نظر است و طرفین می توانند طرف بیست روز از تاریخ ابلاع رای کمیسیون، تقاضای تجدید نظر نمایند.
تعداد اعضاء و مدت انتصاب آنان
کمیسیون رسیدگی به اختلافات گمرکی دارای هفت نفر عضو اصلی و پنج نفر عضو علی البدل می باشد که پنج نفر از اعضاء اصلی و پنج نفر علی البدل به انتخاب رئیس کل گمرک از کارمندان بصیر و مطلع به امور گمرکی و یک نفر عضو اصلی از کارمندان بصیر و مطلع وزارت امور اقتصادی دارائی و یک نفر عضو اصلی از کارمندان و مطلع وزارت بازرگانی به انتخاب وزراء مربوط به موجب احکام رسمی اداری برای مدت دو سال تعیین می شود.
اعضاء کمیسیون ار در مدت کذکور نمی توان تغییر داد مگر در صورت استعفاء یا انتقال به نقاط خارج از مرکز یا محکومیت اداری یا کیفری ( ماده 301 آ.ا.ق.ا.گ)
انتخاب رئیس و نائب رئیس
از بین کارمندان اصلی کمیسیون ، یک نفر رئیس و یک نفر نایئب رئیس در اولین جلسه کمیسیون با رای مخفی انتخاب می شود و نسب به هر دو از طرف رئیس کل گمرک حکم انتصاب صادر می شود.
انتخاب منشی
یک نفر از کارمندان گمرک به موجب حکم اداری به سمت منشی کمیسیون تعیین می گرددمنشی کمیسیون ممکن است از میان اعضاء علی البدل کمیسیون نیز انتخاب شود.ماده 303 آ.ا.قا.گ).
محل تشکیل جلسات
محل انعقاد کمیسیون رسیدگی به اختلافات گمرکی و کمیسیون تجدید نظر در گمرک ایران خواهد بود( ماده 1324 آ.ا.ق.ا.گ)
تشکیل کمیسیون اضافی
درصورت تراکم و کثرت کار ، رئیس کمیسیون می تواند از بین اعضاء اصلی و علی البدل ، کمیسیون اضافی تحت نظر خود یا نائب رئیس کمیسیون تشکیل دهد. (ماده 304 4 آ.ا.ق.ا.گ)
وظایف کمیسیون رسیدگی به اختلافات گمرکی
وطایف کمیسیون رسیدگی به اختلافات گمرکی به شرح زیر است:
الف – رسیدگی و صدور رای نسبت به پرونده هائی که تشخیص نوع کالای موضوع آنها در مرکز یا شهرستان ها از لحاظ تطبیق یا مندرجات تعرفه گمرکی مورد اختلاف نظر واقع شده و از طرف رئیس کل گمرک یا شخصی که از طرف کل گمرک کتبا تعیین می شود برای حل اختلاف به کمیسیون ارجاع می گردد.
ب- رسیدگی به درخواست هائی که مبنی بر مبنی بر استعلام تعرفه بنید کالا از طرف بازرگان یا از طرف اداره گمرک شهرستان ها به گمرک ایران می رسد و از طرف رئیس کل گمرک یا شخصی که از طرف رئیس کتبا تعیین می شود بریا رسیدگی و اطهار نظر به کمیسیون احاله می گردد.
ج- رسیدگی و صدور رای در مورد هر اختلافی که از اجراء مقررات گمرکی و مقررات عمومی صادرات و وادرات ناشی ششده و پرونده ی آن از طرف رئیس کل گمرک یا شخصی که از طرف رئیس کل گمرک کتبا تعیین می شود برای همین منظور به کمیسیون ارجاع می گردد.
د- مشاوره و اظهار نظر در مورد طرح ها یا گزارش ها یلا پیشنهاد هائی که به گمرک ایران می رسد و از طرف رئیس کل گمرک یا شخصی که از طرف رئیس کل گمرک کتبا تعیین می شود به کمیسیون ارجاع می گردد.(ماده 305 آ.ا.ق ا.گ)
قطعیت رای کمیسیون
رای و تشخیص کمیسیون در موارد مشمول دو بند (الف) و (ج) از ماده 304 آئین نامه ی اجرائی قانون گمرکی(وظایف کمیسیون) اعم از اینکه با اکثریت یا به اتفاق آراء صادر شده باشد هرگاه مابه التفاوت موضوع اختلاف 5 میلیون ریال با کمتر قاطع خواهد بود. لیکن در موارد مشمول بندهایی (ب) و (د) ازماده مزبور به استناء مورد مشمول تبصره 3 ماده 99آئین نامه اجرائی قانون امور گمرکی(استعلام تعرفه)، نظری که کمیسیون اظهار می کند نظر مشورتی خواهد بود(ماده 306 آ.اق.ا.گ).
عدم تسری آراء صادره
آراء کمیسیون رسیدگی گمرکی فقط در خصوص امر رسیدگی شده قابل اجراء است(تبصره 3 ماده ق.ا.گ)
قابل تجدید نظر بودن رای کمیسیون
در مواردی که مابه التفاوت موضوع اختلاف از 5 میلیون ریال تجاوز کند. کمیسیون مکلف است در پایان رای صادره قابل تجدید نظربودن رای را صریحا اعلام نماید و هرگاه یکی از طرفین نسبت به ان معترض باشد می تواند در مدت بیست روز از تاریخ ابلاغ رای کمیسیون رسیدگی به اختلافات گمرکی ، تقاضای تجدید نظر نماید(قسمت اخیر ماده 51 قانون امور گمرکی) . تبصره 1ماده 306 آ.ا.ق.ا.گ).
تعیین وقت جلسه و ابلاغ به مودی
در مواردی که کیسیون بخواهد در اجراء بندهای (الف) و (ج) آئین نامه اجرائی ق.ا.گ به پرونده ای رسیدگی نماید. باید با توجه به آئین دادرسی مدنی وقت رسیدگی تعیین و وقت تعیین شده را جهت مودی یا نماینده قانونی او به نامبرده ابلاغ نماید. عدم حضور مودی یا نماینده قانونی او بدوی عذر موجه ، مانع رسیدگی کمیسیون نخواهد بود ( تبصره 2 ماده 306 آ. ا. ق.ا.گ)
تعداد جلسات عادی کمیسیون
کمیسیون رسیدگی به اختلافات گمرکی در هر هفته ، لااقل باید پنج جلسه عادی داشته باشد.(ماده 307 آ.ا.ق.ا.گ).
جلسه خارج از نوبت
کمیسیون می تواند طبق دعوت رئیس کل گمرک یا شخصی که از طرف رئیس کل گمرک کتبا تعیین می شود، برای رسیدگی به موضوع خاص و فوری که صلاحیت رسیدگی به آن را داشته باشد، جلسه خارج از تشکیل دهد. (ماده 308 آ.ا.ق.اگ)
غیبت اعضا کمیسیون
هریک اعضاء کمیسیون اعم از اصلی و علی البدل که سه جلسه متوالی بدون عذر غایب باشد از عضویت کمیسیون رسیدگی بخ اختلاف گمرکی بر کنار می شود( ماده 309 آ.ا.ق.اگ)
ترتیب ارجاع پرونده به کمیسیون
پرونده هائی که به کمیسیون ارجاع می شود باید گزارش مشروح اداره مربوط ضمیمه آن باشد و اگر ارجاع پرونده در اثر تقاضای مودی به عمل آید ، باید تقاضانامه او که حاکی از موارد شکایت و دلایل اعتراض باشد نیز ضمیمه گردد و اداره مربوط مکلف است به موارد شکایت و دلایل اعتراض موردی ضمن گزارش خود مشروحا اظهار نظر نماید.
ادارات گمرک تقاضای نمایندگان اشخاص را در مورد ارجاع اختلاف به کمیسیون در صورتی می توانند بپذیرند که ضمن وکالتنامه رسمی آنها ، حق شکایت و تقاضای ارجاع به کمیسیون نیز منظور شده باشد.
هرگاه برای کالائی درخواست تعرفه بندی شده باشد، اداره تعرفه مکلف است علاوه بر گزارش اداره مربوط ، برگ مشخصات کامل کالا را تهیه و به کمیسیون ارسال دارد و در این مورد کمیسیون تمام مشخصات مزبور را پس از تطبیق و تائید در رای صادره منعکس می نماید.ماده 310 آ.اق.اگ)
ثبت پرونده در دفتر مخصوص و رعایت نوبت
پس از وصول پرونده به کمیسیون ، منشی کمیسیون موظف است آنها را در دفتر مخصوص ثبت و با رعایت نوبت در کمیسیون مطرح ننماید (ماده 311 آ.ا.ق.اگ)
صدور قرار کمیسیون به منظور رفع نقص پرونده
پرونده هائی که به منظور رفع نواقص یا احاله به آزمایشگاه یا ضمیمه کردن سوابق و غیره به ادرات مربوط مسترد پس از رفع نقص و تکمیل پرونده که دوباره به منشی تسلیم می گردد.منشی کمیسیون باید برای این پرونده ها حق تقدم قائل شده و در اولین جلسه به کمیسیون تسلیم نماید.(تبرصه ماده 311 آ.ا.ق.ا.گ)