رفع مزاحمت
رفع مزاحمت و رفع ممانعت از حق
امروزه بخش کثیری از اختلافات مطرح در دادگاه و یا شوراهای حل اختلاف مربوط به دعاوی تصرف می باشد . و یکی از معمول ترین اختلافات مطرح در دعاوی تصرف مزاحمت و ممانعت از حق برای دیگری است . از آن جایی که این اختلاف و دعوا هم رایج است و هم مهم لازم است که به آن پرداخته شود و احکام قانونی مربوط به آن روشن شود .
ما نیز در این نوشتار قصد داریم شمارا با دعوای مزاحمت و ممانعت از حق آشنا کنیم.
در قانون آیین دادرسی مدنی سه نوع دعوای تصرف عدوانی، دعوای ممانعت از حق و دعوای مزاحمت پیش بینی شده است که به همگی آنها دعاوی تصرف گفته می شد . البته هر کدام از این دعاوی با هم تفاوت دارند و در شرایط خاص خود قابل استفاده هستند.
یکی از دعاوی مطرح در محاكم قضايي، دعوی ممانعت از حق و تقاضاي رفع ممانعت از حق است.
ممانعت از حق
ماده 159 قانون آیین دادرسی مدنی میگوید: دعوای ممانعت از حق عبارت است از تقاضاي كسي كه رفع ممانعت از حق ارتفاق يا انتفاع خود را در ملک ديگری بخواهد.
چنانچه كسي مانع استفاده از حقوق قانونيتان در ملک شما شده است و به عبارت دیگر به شما اجازه نميدهد كه به عنوان مثال از زمين كشاورزي يا ملک مسكونی خود استفاده كنيد، اما آن را در تصرف خود نگرفته باشد، ممانعت از حق کرده است و شما حق داريد نسبت به طرح اين دعوي در محاكم اقدام کنید.
مطابق قانون هیچ کس نمیتواند استفاده از حق خود را وسيله مزاحمت دیگران قرار دهد يا از محل مسکونی به عنوان محل اشتغال استفاده کند و یا استفاده از حق خود را عامل مزاحمت و تجاوز به حقوق دیگران قرار دهد .
اثبات ممانعت از حق
خواهان در دعوي ممانعت از حق بايد اثبات کند كه موضوع دعوا قبل از خارج شدن ملک از تصرف وي يا قبل از ممانعت يا مزاحمت، در تصرف و مورد استفاده وی بوده و بدون رضايت او يا از راهی غيرقانونی از تصرف وی خارج شده است.
در دعوي ممانعت از حق، ارایه سند مالكيت، دليل بر سابقه تصرف و استفاده از حق است؛ مگر آن كه طرف مقابل، سابقه تصرف و استفاده از حق خود را به طريق ديگري ثابت کند.دادگاه در صورتی رأی به نفع خواهان صادر ميکند كه به طور مقتضی احراز كند كه خوانده، ملک را عدواناً تصرف کرده و مانع از حق استفاده خواهان شده یا در استفاده از این حق، مزاحمتی برای او ایجاد کرده است دعوی مزاحمت.
مزاحمت از حق چیست؟
قانونگذار در ماده 160 قانون آیین دادرسی مدنی، در خصوص دعواي مزاحمت میگوید: دعوای مزاحمت عبارت است از دعوايي كه به موجب آن متصرف مال غيرمنقول، درخواست جلوگيري از مزاحمت كسي را مطرح میکند كه نسبت به متصرفات او مزاحم است؛ بدون اين كه مال را از تصرف او خارج کند.
موسسه حقوقی وکیل برتر آماده ارائه خدمات مشاوره حقوقی ملکی و معرفی وکیل ملکی متخصص و مجرب به شما عزیزان می باشد.
جرم مزاحمت و ممانعت از حق
قانونگذار در ماده 690 قانون مجازات میگوید: هر کس به وسیله صحنهسازی از قبیل پیکنی، دیوارکشی، تغییر حد فاصل، امحای مرز، کرتبندی، نهرکشی، حفر چاه، غرس اشجار و زراعت و امثال آن به تهیه آثار تصرف در اراضی مزروعی اعم از کشت شده یا در آیش زراعی، جنگلها و مراتع ملیشده، کوهستانها، باغها، قلمستانها، منابع آب، چشمه سارها، انهار طبیعی و پارکهای ملی، تاسیسات کشاورزی، دامداری و دامپروری، کشت و صنعت، اراضی موات و بایر و سایر اراضی و املاک متعلق به دولت یا شرکتهای وابسته به دولت یا شهرداریها یا اوقاف و همچنین اراضی، املاک، موقوفات، محبوسات و اثلاث باقیه که برای مصارف عامالمنفعه اختصاص یافته است یا اشخاص حقیقی یا حقوقی به منظور تصرف یا ذیحق معرفی کردن خود یا دیگری، مبادرت کند یا بدون اجازه سازمان حفاظت محیط زیست یا مراجع ذیصلاح دیگر مبادرت به عملیاتی کند که موجب تخریب محیط زیست و منابع طبیعی شود یا اقدام به هرگونه تجاوز و تصرف عدوانی یا ایجاد مزاحمت یا ممانعت از حق در موارد مذکور کند، به مجازات یک ماه تا یک سال حبس محکوم میشود.
دادگاه موظف است حسب مورد رفع تصرف عدوانی یا رفع مزاحمت یا ممانعت از حق یا اعاده وضع به حال سابق کند.
علاوه بر این مدعی میتواند خلع ید، قلع بنا و اشجار و رفع آثار تجاوز را تقاضا کند.بر اساس این ماده 690، دادگاه پس از رسیدگی علاوه بر اعمال مجازات، متجاوز را به رفع تصرف عدوانی یا رفع مزاحمت یا ممانعت از حق و بازگرداندن اوضاع به حالت اولیه و قبل از ارتکاب جرم محکوم میکند.
اثبات مزاحمت حق
بهترین راه برای اثبات مزاحمت حق این است که شما برای این کار از شهادت افراد حاضر در محل استفاده کنید وادله اثباتی از جمله شهادت را گرداوری کنید هم چنین با پلیس نیز تماس بگیرید تا در صحنه حاضر شود واز نزدیک شاهد این مزاحمت باشد.
مطابق قانون هیچ کس نمیتواند استفاده از حق خود را وسيله مزاحمت دیگران قرار دهد. يا از محل مسکونی به عنوان محل اشتغال استفاده نماید و یا استفاده از حق خود را عامل مزاحمت و تجاوز به حقوق دیگران قرار دهد
دعوای ممانعت از حق چیست
در ماده 159 قانون آیین دادرسی مدنی ، دعوای ممانعت از حق تعریف شده است . بر اساس این ماده ، ” دعوای ممانعت از حق عبارت است از تقاضای کسی که رفع ممانعت از حق ارتفاق یا انتفاع خود را در ملک دیگری بخواهد ” . بنابراین ، ممانعت از حق در واقع شرایطی است که دارنده یک حق نمی تواند از حقی که دارد استفاده کند . به عنوان مثال ، اگر شخصی اجازه ندهد که از ملک یا زمین مان استفاده نکنیم ، باید در قبال او دعوای ممانعت از حق مطرح کرد .
تفاوت دعوای مزاحمت و ممانعت از حق
در ممانعت از حق ، عمل فاعل به طور کلی مانع استفاده استفاده کننده از حق می شود . در حالی که در مزاحمت ، عمل فاعل اختلال جزئی در تصرف ایجاد می کند ؛ بدون اینکه بهره مندی متصرف را به طور کلی غیر ممکن نماید .
به عنوان مثال ، در خصوص ممانعت از حق ، شخص متصرف با تصرف مال منقول اجازه استفاده از آن را به طور کلی نمی دهد اما در مزاحمت بدون اینکه مال از تصرف شخص خارج شده باشد ، تصرفات متصرف مزاحم تصرفاتش است . بنابراین ، در هر موقعیت ، با توجه به شرایط موجود باید یکی از این دو دعوا را انتخاب کرد و نسبت به آن اقامه دعوا نمود . البته ، اکثر قواعد مربوط به دعوای ممانعت از حق و دعوای مزاحمت با یکدیگر شبیه هستند.
موسسه حقوقی وکیل برتر آماده ارائه خدمات مشاوره حقوقی ملکی و معرفی وکیل ملکی متخصص و مجرب به شما عزیزان می باشد.
رفع مزاحمت و رفع ممانعت از حق
یکی از دعاوي مطرح در محاكم قضايي، وکیل دعواي ممانعت از حق و تقاضاي رفع ممانعت از حق است. ماده 159 قانون آیین دادرسی مدنی میگوید: دعوای ممانعت از حق عبارت است از تقاضاي كسي كه رفع ممانعت از حق ارتفاق يا انتفاع خود را در ملک ديگري بخواهد.
چنانچه كسي مانع استفاده از حقوق قانونيتان در ملک شما شده است و به عبارت دیگر به شما اجازه نميدهد كه به عنوان مثال از زمين كشاورزي يا ملک مسكوني خود استفاده كنيد، اما آن را در تصرف خود نگرفته باشد، ممانعت از حق کرده است و شما حق داريد نسبت به طرح اين دعوي در محاكم اقدام کنید.مطابق قانون هیچ کس نمیتواند استفاده از حق خود را وسيله مزاحمت دیگران قرار دهد يا از محل مسکونی به عنوان محل اشتغال استفاده کند ا استفاده از حق خود را عامل مزاحمت و تجاوز به حقوق دیگران قرار دهد.
نکته مشترک در سه دعوای رفع تصرف عدواني، رفع مزاحمت يا ممانعت از حق، اثبات سابقه تصرف در گذشته است و نیز وجود سند مالكيت دليل بر اين امر (سابقه تصرف در گذشته) محسوب ميشود.نكته مشترک ديگر در هر سه دعوي فوق، اثبات اين است كه موضوع دعوا بدون رضايت متصرف اصلی يا از راهی غيرقانوني، از تصرف وي خارج شده است.
دعوای مزاحمت از حق دعوایی که به موجب آن متصرف مال غیرمنقول درخواست جلوگیری از مزاحمت کسی رامی نمایدکه نسبت به متصرفات او مزاحم است بدون اینکه مال را از تصرف متصرف خارج کرده باشد .
ماده ۱۶۱ ـ در دعاوی تصرف عدوانی ، ممانعت از حق و مزاحمت ، خواهان باید ثابت نماید که موضوع دعوا حسب مورد قبل از خارج شدن ملک از تصرف وی و یا قبل از ممانعت و یا مزاحمت در تصرف و یا مورد استفاده او بوده و بدون رضایت او و یا به غیر وسیله قانونی از تصرف وی خارج شده است.
ماده ۱۶۲ ـ در دعاوی تصرف عدوانی و مزاحمت و ممانعت از حق ابراز سند مالکیت دلیل بر سبق تصرف و استفاده از حق می باشد مگر آنکه طرف دیگر سبق تصرف و استفاده از حق خود رابه طریق دیگر ثابت نماید .
ماده ۱۶۳ ـ کسی که راجع به مالکیت یا اصل حق ارتفاق و انتفاع اقامه دعوا کرده است ، نمی تواند نسبت به تصرف عدوانی و ممانعت از حق طرح دعوا نماید .
ماده ۱۶۴ ـ هرگاه در ملک مورد تصرف عدوانی ، متصرف پس از تصرف عدوانی غرس اشجاریا احداث بنا کرده باشد ، اشجار و بنا در صورتی باقی می ماند که متصرف عدوانی مدعی مالکیت مورد حکم تصرف عدوانی باشد و در ظرف یک ماه از تاریخ اجرای حکم ، در باب مالکیت به دادگاه صلاحیت دار دادخواست بدهد .
ماده ۱۶۵ ـ درصورتی که در ملک مورد حکم تصرف عدوانی زراعت شده باشد ، اگر موقع برداشت محصول رسیده باشد متصرف عدوانی باید فوری محصول را برداشت و اجرت المثل را تادیه نماید .
چنانچه موقع برداشت محصول نرسیده باشد ، چه اینکه بذر روییده یا نروییده باشد محکوم له پس از جلب رضایت متصرف عدوانی مخیر است بین اینکه قیمت زراعت را نسبت به سهم صاحب بذر و دسترنج او پرداخت کند و ملک را تصرف نماید یا ملک را تا پایان برداشت محصول در تصرف متصرف عدوانی باقی بگذارد و اجرت المثل آن را دریافت کند .
همچنین محکوم له می تواند متصرف عدوانی را به معدوم کردن زراعت و اصلاح آثار تخریبی که توسط وی انجام گرفته مکلف نماید .
تبصره – در صورت تقاضای محکوم له دادگاه ، متصرف عدوانی را به پرداخت اجرت المثل زمان تصرف نیز محکوم می نماید .
ماده ۱۶۶ ـ هرگاه تصرف عدوانی مال غیرمنقول و یا مزاحمت یا ممانعت ازحق در مرئی و منظر ضابطین دادگستری باشد ، ضابطین مذکور مکلفند به موضوع شکایت خواهان رسیدگی وبا حفظ وضع موجود از انجام اقدامات بعدی خوانده جلوگیری نمایند و جریان را به مراجع قضایی اطلاع داده ، برابر نظر مراجع یادشده اقدام نمایند .
تبصره ـ چنانچه به علت یکی از اقدامات مذکور در این ماده احتمال وقوع نزاع و تحقق جرمی داده شود ، ضابطین باید فورا از وقوع هرگونه درگیری و وقوع جرم در حدود وظایف خود جلوگیری نمایند .
ماده ۱۶۷ ـ درصورتی که دو یا چند نفر مال غیرمنقولی را بطور مشترک در تصرف داشته یا استفاده می کرده اند و بعضی از آنان مانع تصرف یا استفاده و یا مزاحم استفاده بعضی دیگر شود حسب مورد در حکم تصرف عدوانی یا مزاحمت یا ممانعت از حق محسوب و مشمول مقررات خواهد بود .
در صورتی که دعوای مزاحمت، منتهی به اختلاف در حقی که موجب مزاحمت شده است، نباشد، مدعی نمیتواند از منکر مزاحمت درخواست سوگند کند، مگر آنکه در دعوی مزاحمت، مدعیعلیه ادعا کند ذیحق در عملی است که موجب مزاحمت شده است.
در این صورت مدعی میتواند نسبت به آن امر درخواست سوگند کند.به عنوان مثال فردی علیه دیگری دعوی رفع مزاحمت اقامه میکند و مدعی است که خوانده مانع از این میشود که آب به مزرعهام ببرم. خوانده نیز در پاسخ میگوید که نهر ملک اختصاصی و شخصی من است و خواهان حق بردن آب به مزرعهاش را ندارد.
با این حال خواهان منکر میشود و مالکیت و اختصاصی بودن نهر خوانده را رد میکند و خود مدعی مالکیت نهر میشود.در چنین مواردی، منشأ دعوی رفع مزاحمت نسبت به مالکیت نهر است، در این صورت است که خوانده میتواند از خواهان رفع مزاحمت را درخواست کند که بر مالکیت خود نسبت به نهر سوگند یاد کند.
موسسه حقوقی وکیل برتر آماده ارائه خدمات مشاوره حقوقی ملکی و معرفی وکیل ملکی متخصص و مجرب به شما عزیزان می باشد.
از دیگر خدماتی که به مجموعه اضافه شده ثبت شرکت میباشد . اگرنیاز به وکیل مجرب در این زمینه هستید با ما تماس بگیرید